اسکواش

مرحوم سيد خليل الله كازروني كه به نوعي قدیمی ترین ایرانی است که اسکواش را رشته تخصصی خود قرار داده بود ، عضو هيئت مديره كنسرسيوم شركت نفت بعداز ملي شدن نفت بوده وتلاش هاي گسترده اي براي توسعه اين رشته ورزشي ازطريق شركت نفت انجام داده است .

مجله  كيهان ورزشي درتاريخ ۱۳ بهمن سال ۱۳۳۵ به برگزاري سومين دوره مسابقات اسكواش با نام جام تكش در باشگاه نفت تهران اشاره كرده كه اين خود نشان دهنده قدمت اسكواش درپايتخت به شمار مي رود.

باشگاه اسكواش شركت نفت درمحله الهيه تهران قرار دارد واز بدو تاسيس تاكنون به عنوان يكي از مراكز مهم اسكواش شاهد حضور چهره هاي مهم اسكواش ايران چون مرحوم خليل الله كازروني وآقاي مظفريان ازهمكاران مرحوم كازروني درشركت نفت بوده است.

به دليل قوانين خاص اسكواش وجذابيت اين رشته ورزشي بسياري از افراد تحصيلكرده ومشهور با اسكواش آشنايي دارند.

مرحوم پروفسور محمد حسن گنجي پدرعلم جغرافياي نوين ايران درگفتگويي از وجود يك كورت اسكواش دربانك شاهي دراوايل دهه ۱۳۲۰درتهران خبرداده است که برادر وی غلامعلی گنجی مدیریت باشگاه بانک مذکور را عهده دار بوده است  .

با تشكيل اداره تربيت بدني بانك ملي به سال ۱۳۱۶ دردهه ۱۳۳۰ يك كورت اسكواش در باشگاه بانك ملي تهران واقع در خيابان فردوسي افتتاح مي شود.

درسال ۱۳۴۲ كورت اسكواش شركت نفت واقع درمنطقه الهيه تهران با نام باشگاه ۲۵ شهريور راه اندازي شد  و با افتتاح باشگاه شاهنشاهي يا همان باشگاه انقلاب فعلي به سال ۱۳۳۷ درتهران دراواخر دهه ۴۰  يك كورت اسكواش نيز دراين مجموعه ساخته مي شود .

با ورورد جدّی مسوولين كشور به امر توسعه ورزش درابتداي دهه ۵۰ وكسب ميزباني بازي هاي آسيايي ،  نخستين فدراسيون اسكواش ايران با حمايت مسولين تربيت بدني شركت ملي نفت  به رياست عباسقلي بختيار از مسوولين شركت ملي نفت ودبيري دكتر محمود نائینی درسال ۱۳۵۲ با بودجه ساليانه ۵۰۰ هزارتومان تاسيس شد.

متاسفانه پس از گذشت مدتي به دليل انحلال سازمان تربيت بدني وقت درسال ۵۶ ، فدراسيون نوپاي اسكواش منحل شد ولي فعاليت ها و اقدامات علاقمندان واقعي اسكواش متوقف نشد بطوري كه با برگزاري مسابقات لدر و برنامه هاي آموزشي در باشگاه نفت و انقلاب تهران با حضور چهره هايي چون سيد جليل كازروني ، سهراب مهريزدان  ،محسن كاشفي ، وحيد كياني ، فرشادسياوشي ، صادق سميعي ، وزيرجهان يوسف زئي وخانم ها پريوش جهانباني ،افلاطوني ، فرشته وزيري ، نجمه السادات كاشفي مفرد و سياوشي به جذب قريب به ۱۸۰ نفر از علاقمندان اسكواش دردر اواخر دهه ۵۰ به راه خود ادامه داد.

از طرفي با حضور چهره هایي چون عباس افتخاري ، دكتر ماشاالله ابراهيمي ودكتر دولت آبادي درباشگاه بانك ملي وحضور كارمندان سفارت خانه هاي خارجي تنور اسكواش در بانك ملي همچنان گرم بود.

قهرمانان اسكواش در بانك ملي وشركت نفت

با پيروزي انقلاب اسلامي درسال  ۵۷ و به دليل وقوع جنگ تحميلي درسال ۵۹به دليل شرايط خاص كشور راه اندازي فدراسيون ها ورشته هاي جديد دردستور كار سازمان تربيت بدني وقت نبود تااينكه پس از پايان جنگ در سال ۶۷ وراه اندازي رشته هاي جديد ازسوي سازمان تربيت بدني وقت ، درابتداي  دهه ۷۰ كميته اسكواش درفدراسيون بدمينتون تاسيس شد و پس از تلاش ها وكوشش هاي اهالي اسكواش  درسال ۷۱ وبطور رسمي در مرداد ۱۳۷۲ و در دوره رياست دكتر حسن غفوري فرد درسازمان  تربيت بدني وقت ، غلامحسين فرزامي از پيشكسوتان فوتبال ايران ، رياست فدراسيون اسكواش جمهوري اسلامي ايران را برعهده گرفت.

در بخش بانوان شكل گيري رسمي اسكواش از سوي خانم فرشته قضايي وزيري با فراهم كردن مقدمات راه اندازي اسكواش دربخش بانوان به عنوان نخستين مسوول كميته اسكواش زنان درتيرماه سال ۱۳۷۹ ازسوي اداره كل ورزش بانوان منصوب شد و بعد ها قبل از ادغام انجمن ها در فدراسیون ها مسئولیت انجمن اسکواش بانوان ایران را هم برعهده داشت .

 فدراسيون اسكواش در سال ۱۹۹۴ ميلادي مطابق با سال ۱۳۷۳ هجري شمسي به عضویت فدراسیون آسیایی (ASF) و جهانی  (WSF) درآمد.

در سال ۱۳۷۵ یک دوره کلاس مربیگری بین المللی با حضور آقای فرهان سمیع اله خان از کشور پاکستان تشکیل شد و ۲۵ نفر در سراسر کشور تحت آموزش قرار گرفتند همچنین در این سال یک دوره کلاس داوری در سطح آسیا توسط آقای منیر شاه رئیس کمیته داوران فدراسیون آسیا تشکیل و تعداد ۱۲ نفر تحت آموزش قرار گرفتند.

ساخت سالن هاي شهيد حيدرنيا درسال ۷۸ درتهران وبرگزاري نخستين دوره مسابقات بين المللي دهه فجر به سال ۱۳۷۵ درباشگاه انقلاب تهران ، برگزاري نخستين دوره كلينيك داوري با حضور مدرس آسيايي به سال ۱۳۷۵ درتهران وهمچنين حضور دربازي هاي آسيايي ۲۰۰۲بوسان وبازي هاي غرب آسيا درسال ۱۳۸۱ به همراه حضور برخي مربيان پاكستاني دركشورمان وو ارتباط بين المللي با كشورهاي منطقه ازجمله كويت و راه اندازي هيئت هاي استاني درشهرهاي مهمي چون يزد ، كرمانشاه ، اصفهان ، زاهدان  ، اهواز ، اراك وجزيره كيش باعث بسط وگسترش اين رشته شد.

در شهريور سال ۸۲ دكترحميد قاسمي با حكم مهندس محسن مهرعليزاده رئيس وقت سازمان تربيت بدني به عنوان دومين رئيس فدراسيون اسكواش جانشين غلامحسين فرزامي شد.

ابداع رشته اسكواش باز یا تک دیواره درسال ۱۳۸۲،برگزاري نخستين دوره كلاس بين المللي مربيگري سطح يك آسيا با حضور مدرس آسيايي به سال ۱۳۸۲ درتهران ، استخدام مربي خارجي براي تيم ملي از مصر وپاكستان درسال ۱۳۸۳ ، برگزاري نخستين دوره مسابقات بين المللي  زنان مسلمان  در سال ۸۴ درتهران و پي اس اي  درسال ۱۳۸۵ دركيش وشركت درچنددوره مسابقات آسيايي و جهاني و راه اندازي هيئت استاني فعالي چون گلستان ، فارس از ديگر اقدامات مهم فدراسيون از سال ۸۲ تا ۸۶ بود.

در آذر سال ۸۶ دكتر محمدشریف ملک زاده به عنوان سومين رئيس فدراسيون اسكواش با حكم مهندس محمد علي آبادي رئيس وقت سازمان تربيت بدني جانشنين دكتر حميد قاسمي شد.

نخستين حضور بانوان درمسابقات قهرماني جوانان آسيا و همچنين كسب عنوان پنجمي جوانان آسيا تيم پسران درسال ۸۷ به همراه كسب نخستين مدال بين المللي اسكواش ايران توسط آريا فاضلي منش درمسابقات اسكاتيش اوپن جونيور درهمان سال دراسكاتلند وبرگزاري جشن روز اسكواش با حضور رئيس وقت سازمان تربيت بدني ، راه اندازي نخستين دوره ليگ حرفه اي مردان درسال ۸۸ از مهم ترين اتفاقات مسئولیت وی دراسكواش بود.

در اسفند سال ۱۳۸۸ نیز مسعودسلیمانی به عنوان سرپرست فدراسيون اسكواش ودر تير سال ۱۳۸۹  با حكم دكترعلي سعيدلو رئيس وقت سازمان تربيت بدني به عنوان سومين رئيس فدراسيون اسكواش جانشين دكترملك زاده شد.

مهم ترين اقدامات انجام شده دردوبخش همگاني وقهرماني ازسال ۸۹ تا كنون :

همگاني :

۱٫    راه اندازي انجمن اسكواش درآموزش وپرورش درسال ۱۳۹۰

۲٫    راه اندازي انجمن اسكواش درشهرداري ها و ورود اين رشته ورزشي با ساخت  كورت هاي پاركي ووميني اسكواش درسال ۱۳۹۰در تهران

۳٫    راه اندازي ۳۰ هيئت استاني وبيش از ۱۲۰ شهر دركشور

۴٫    انعقاد تفاهم نامه با سازمان زندان ها

۵٫    انعقاد تفاهم نامه با تربيت بدني ستادنيروهاي مسلح و تربيت بدني نيروي دريايي ارتش

۶٫    انعقاد تفاهم نامه با وزارت علوم ، تحقيقات وفناوري

۷٫    انعقادتفاهم نامه با پ‍ژوهشگاه تربيت بدني

۸٫    انعقاد تفاهم نامه با دانشگاه آزاد اسلامي

۹٫    افزايش آمارورزشكاران سازمان يافته از ۳۰۰۰ نفر به  قريب ۱۸۰۰۰ نفر

۱۰٫    افزايش تعداد كورت هاي كشور به بيش از ۱۴۰ واحد دركشور دردوبخش خصوصي و دولتي

۱۱٫     سطح بندي كلاس هاي آموزشي مطابق با سرفصل هاي آموزشي آسيا

۱۲٫    ساخت نخستين كورت هاي ساحلي دربندرعباس به سال ۹۱

۱۳٫    برگزاری دو دوره مربیگری سطح ۲ آسيايي (level 2 )  درتهران

۱۴٫     انتخاب سيد عليرضا سنايي  به عنوان بهترين مربي سال آسيا به لحاظ پيشرفت درسال ۲۰۱۲

۱۵٫    كسب مجوز برگزاري كلاس هاي سطح يك آسيا توسط وزيرجهان يوسف زيي و سيد عليرضا سنايي

۱۶٫     ساخت و بهره برداري از نخستين كورت شيشه اي (Glass Court ) استاندارد به دست توليدكنندگان داخلي درتهران به سال ۹۲

۱۷٫    راه اندازي كميته هاي پادل و راكتبال

۱۸٫   

۱۹٫    به دليل فرهنگ سازي اسكواش با تصويب فرهنگستان زبان وادب فارسي نام كوبان براي اسكواش پيشنهاد شد.

قهرماني :

۱٫    كسب رتبه سوم نخستين دوره مسابقات اسكواش غرب آسيا درسال ۹۲

۲٫    عنوان دوم مسابقات ستارگان آسيا مالزي (رده كمتراز ۱۹ سال )

۳٫    كسب  رتبه نخست رنكينگ سال ۲۰۱۳ ميلادي آسيا (رده كمتر از ۱۱ سال )

۴٫    نخستین ميزباني پرافتخار ایران در نوزدهمين دوره بازي هاي جوانان آسيا دردوبخش دختران و پسران درسال ۱۳۹۱ دركيش

۵٫    تاسيس نخستین فدراسيون اسكواش غرب آسيا به رياست ايران با مركزيت تهران

۶٫    احياي مجدد مسابقات بين المللي ايران جونيور و دریافت رتبه گولد ار آسیا جهت حضور در مسابقات بين المللي

۷٫    راه اندازي نخستين دوره ليگ اسكواش زنان درسال ۸۹

۸٫    برگزاري ليگ برتر ودسته يك اسكواش مردان و استمرار آن ها

۹٫    كسب رده پنجمي رقابت هاي بريتيش جونيور۲۰۱۱ درسال ۸۹

۱۰٫    كسب نخستين رده چهارمي  رنكينگ  آسيا ۲۰۱۱دررده هاي سني زير ۱۷ سال دختران و پسران درسال ۹۰

اسكواش بانوان:

در بخش بانوان از ابتدای تاسیس انجمن بانوان درسال ۱۳۷۹ خانم ها فرشته قضایی وزیری (۷۹ تا ۸۰ )، فرانک حیدری (۸۰ تا ۸۲ ) و ژاله گورزی  تا سال ۱۳۸۳ این مسوولیت رابه عهده داشتند تااینکه درسال ۱۳۸۳ با ادغام درفدراسیون ، بخش بانوان در سمت نایب رئیس دوم فدراسیون ها جایگزین شد.

خانم ها ژاله گودرزی از سال ۸۳ تا ۸۷ ، نجمه السادات کاشفی از ۸۷ تا ۸۸ ، معصومه باکوچی از ۸۸ تا ۸۹،  فاطمه رستم پور از ۸۹ تا ۹۰ ،و دکترالهام شیرزاد از سال ۱۳۹۰ تاكنون عهده دار سمت نايب رئيسي فدراسيون اسكواش بوده اند. 

تيم ملي اسكواش بانوان كشورمان نخستين باردرسال ۱۳۸۷ دررقابت هاي قهرماني جوانان آسيا ودرسال ۱۳۹۱ دررقابت هاي بزرگسالان آسيا شركت كرد.

درسال هاي ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲  براي نخستين بار اسكواش بازان دختركشورمان دررده جوانان درجمه هشت نفر برتررده هاي كمتر از ۱۳ تا ۱۹ سال آسيا قرارگرفتند.